Bobrowniki Wzgórze 310 schron w skarpie autostrady A1

Wzgórze 310
Opis dioramy:
Obiekt K – dawne koszary 11pp – obecnie budynek przedszkola
Obiekt M – schron amunicyjny – pod opieką Stowarzyszenia
Obiekt 8 – tradytor artyleryjski południowy – pod opieką Stowarzyszenia
Obiekt 9 – tradytor artyleryjski północny
Obiekt 6 – nie istnieje – został wyburzony przy budowie autostrady A1
Obiekt 2 – skraj wzgórza – obiekt wyremontowany – pod opieką Stowarzyszenia
Obiekt 7 – schron wykopowy w zboczu autostrady A1- pod opieką Stowarzyszenia
Obiekt 3 – schron bliźniaczy do obiektu 2 – obcnie remontowany – pod opieką Stowarzyszenia

Wzgórze 310.
  Punkt Oporu „Bobrowniki” został zlokalizowany na „Wzgórzu 310”  pomiędzy miejscowościami Bobrowniki a Namiarki. Wybór tego wzgórza nie był przypadkowy. Służby saperskie planując przebieg fortyfikacji Obszaru Warownego „Śląsk” doceniły jego korzystne położenie  terenowe. Wzgórze ma u podstawy szerokość ok. 700 m i długość 1500 m. Jego wysokość względem pobliskiej rzeki wynosi ok. 30 – 40 m, co zapewniało dobry wgląd w pozycje przeciwnika. Dodatkowym atutem były bagna i rozlewiska rzeki Brynicy o szerokości 100-400 m. Po zniszczeniu połączeń komunikacyjnych na rzece, w jej dolinie powstawała skuteczna zapora dla wojsk zmotoryzowanych. Dodatkowo zasięg terenów  bagiennych można było rozszerzyć podnosząc poziom wody za pomocą budowli hydrotechnicznych zbudowanych w połowie lat 30-tych.

    Do września 1939r na wzgórzu wybudowano 17 aż obiektów fortecznych. Pas umocnień stałych i polowych opasał pierścieniem całe wzgórze tworząc silny punkt oporu. Poszczególne obiekty były połączone z sobą siecią okopów i rowów łącznikowych, lecz w wyniku powojennej działalności rolniczej zostały praktycznie zniwelowane. Wbrew krążącym pogłoskom między obiektami nie było połączeń podziemnych. Podstawą obrony tego rejonu były żelbetonowe schrony bojowe dla broni maszynowej, których załogi miały niszczyć przeciwnika na małych i średnich dystansach do 800 m. Zwalczanie nieprzyjaciela na większych odległościach i jednocześnie wspieranie innych punktów oporu czy grup bojowych było zadaniem baterii  dział polowych kal. 75mm. Były one chronione w dwóch bojowych schronach artyleryjskich (tzw. tradytorach), wybudowanych we wschodniej części wzgórza, po jednym, na zboczu północnym i południowym.

Załoga.

  P.O. „Bobrowniki” był obsadzony przez żołnierzy 11 pułku piechoty z Tarnowskich Gór, którzy kwaterowali w specjalnie zbudowanych koszarach. Obsada umocnień w okresie pokoju pełniła służbę patrolową, wartowniczą i odbywała ćwiczenia. Zadaniem żołnierzy było również zapobieganie próbom rozpoznania fortyfikacji przez wywiad niemiecki, które to dość często były podejmowane. Umocnieniom Bobrownik nie było dane sprawdzić się w walce. W wyniku ogólnej sytuacji na froncie południowym na rozkaz Naczelnego Wodza w nocy z 2 na 3 września odbyła się pośpieszna ewakuacja. Jedynie w dniu 31 sierpnia z tradytora północnego ostrzelano teren kopalni „Radzionków” zajętej przez niemieckich bojówkarzy, a 1 września z tradytora południowego prowadzono ogień na Bytom, prawdopodobnie w rejon bytomskich koszar.

Okres wojny.

   W okresie okupacji Niemcy nie wykorzystywali bobrownickich fortyfikacji, zabierając jedynie pozostawioną częściowo amunicję artyleryjską. W koszarach mieściła się szkoła podstawowa. Dopiero w styczniu 1945 roku niektóre obiekty obsadziły oddziały niemieckie. W 1945 roku walki o samą miejscowość były krótkie, choć chwilami bardzo intensywne. Zakończyły się one pośpiesznym odwrotem wojsk niemieckich w kierunku Bytomia, w czasie to którego wysadzono most i jaz na rzece Brynicy znajdujący się na południe od Namiarek. W okresie powojennym wzgórze było miejscem ćwiczeń jednostki wojsk obrony powietrznej kraju z Bytomia. Z biegiem czasu wyposażenie techniczne i socjalne schronów ulegało dewastacji, a same budowle ulegały „zamaskowaniu”  chwastami i odpadami.

      W grudniu 2004 roku stowarzyszenie „Pro Fortalicium” użyczyło od gminy Bobrowniki teren z tradytorem południowym i pobliskim schronem amunicyjnym. Później uzyskaliśmy zgodę na wyremontowanie dwóch schronów ckm w Namiarkach. Doszło również do remontu schronu wykopowego, który znalazł się w zboczu wybudowanej autostrady A1. Niestety, w efekcie budowy tej samej autostrady, dwa obiekty przestały istnieć, w tym unikalny dwukondygnacyjny schron ckm (obiekt 6 na dioramie). 

Nasze Stowarzyszenie wyremontowało lub remontuje:
1. Schron wykopowy w zboczu autostrady A1.
2. Schron bojowy ckm w Namiarkach (obiekt 2 na dioramie).
3. Schron bojowy ckm w Namiarkach (obiekt 3 na dioramie).

Tradytor południowy i schron amunicyjny czekają na lepsze czasy…

Chętnych do zwiedzania „Wzgórza 310” zapraszamy do kontaktu z: